ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ IAML ΣΤΗΝ ΚΡΑΚΟΒΙΑ, 14-20 ΙΟΥΛΙΟΥ 2019

 

 

 

 

 

 

 

 


Discovering Music: a new online exhibition and learning resource

Η Λουκία Δροσοπούλου (British Library) και η Joanna Bullivant (University of Oxford) παρουσίασαν την ψηφιακή έκθεση “Discovering Music: early 20th century” της British Library  ως παράδειγμα εκθέσεων που μπορούν να αναπτύξουν οι μουσικές βιβλιοθήκες, ώστε να προσεγγίσουν ηλεκτρονικά ένα ευρύτερο κοινό στις συλλογές τους. Η παρουσίαση ανέδειξε τις δυνατότητες που αναπτύσσονται μέσα από συνεργασίες εφόρων συλλογών (curators) και ακαδημαϊκών (academics), όπως και τη θετική συμβολή του ψηφιακού χώρου στη διάδοση της μουσικής πληροφορίας.

Η εν λόγω έκθεση πραγματεύεται τα κοινωνικοπολιτικά και πολιτισμικά πλαίσια που διαμόρφωσαν την κλασική μουσική στις αρχές του 20ου αιώνα μέσα από την παρουσίαση χαρακτηριστικών έργων – μεταξύ άλλων, των Berg, Britten, Delius, Elgar, Holst, Ravel, Schoenberg, Stravinsky, Vaughan Williams και Webern. Διαφορετικά τεκμήρια (γράμματα, πρωτότυπα και σε μεταγραφή, σκίτσα, ηχογραφήσεις κ.ά.) πλαισιώνουν τα κείμενα της έκθεσης, η οποία κινείται σε οκτώ βασικούς θεματικούς άξονες:

– Δημιουργική διαδικασία

– Μουσική και μοντερνισμός

– Μουσική και τόπος

– Μουσική και λέξεις

– Μουσική για σκηνή και εικόνα

– Μουσική, πολιτική και κοινωνία

– Μουσικό στυλ

– Μουσική εκτέλεση και αποδοχή

Σημαντικό κομμάτι της έκθεσης αποτελεί και η δυνατότητα ενσωμάτωσης του υλικού της σε εκπαιδευτικές διαδικασίες και τον σχεδιασμό μαθημάτων μουσικής.

THE DELIUS CATALOGUE OF WORKS

Η Joanna Bullivant (University of Oxford) παρουσίασε τον ψηφιακό κατάλογο έργων του Frederick Delius, ένα συνεργατικό πρότζεκτ μεταξύ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, της Βρετανικής Βιβλιοθήκης και της Βασιλικής Βιβλιοθήκης της Δανίας, το οποίο πραγματοποιήθηκε με χορηγία του Arts and Humanities Research Council (AHRC).

Ο ψηφιακός κατάλογος του Delius αποτελεί ένα από τα πρώτα δείγματα ψηφιακών θεματικών καταλόγων, που κάνουν χρήση του MEI σχήματος μουσικής κωδικοποίησης μέσω της πλατφόρμας MerMEId (Metadata Editor and Repositoryfor MEI Data). Η σημασία ενός ψηφιακού θεματικού καταλόγου έγκειται στη διαδραστική δυνατότητα περιήγησης και τη χρήση ειδικών πεδίων αναζήτησης και καταγραφής, όπως των εν χρήση οργάνων και της συνολικής διάρκειας εκτέλεσης ενός έργου. Παράλληλα, προσφέρει τη δυνατότητα επικαιροποίησης στοιχείων που αφορούν στην τοποθεσία πρωτογενών πηγών, κάτι που ήταν απαραίτητο στην περίπτωση του Delius μετά την μεταφορά μεγάλου αριθμού χειρογράφων του στη Βρετανική Βιβλιοθήκη. Για κάθε έργο καταγράφονται τα πρώτα μουσικά μέτρα του (incipit), ενώ δίνεται παράλληλα και η δυνατότητα πρόσβασης στην XML εκδοχή της εκάστοτε καταγραφής.

Περισσότερες πληροφορίες για την εκδοτική επιμέλεια και ερευνητική προεργασία του καταλόγου παρέχονται στην ιστοσελίδα του πρότζεκτ (βλ. πάνω). Επιπλέον πληροφορίες για το MerMEId μπορείτε να βρείτε στην αντίστοιχη σελίδα του Δανέζικου Κέντρου Μουσικής Έκδοσης (Danish Centre for Music Editing), όπου μεταξύ άλλων παρουσιάζεται ο αντίστοιχος θεματικός κατάλογος έργων του Carl Nielsen και παρέχεται πρόσβαση στον ανοιχτό κώδικα του εν λόγω λογισμικού.

Περισσότερες πληροφορίες για το MEI μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα https://music-encoding.org/

IAML STUDY GROUP ON ACCESS TO PERFORMANCE EPHEMERA

Συναντήσεις 15 και 18 Ιουλίου 2019

Το Study Group on Access to Performance Ephemera συναντήθηκε για δύο συνεδρίες κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Συνεδρίου, στις 15 και 18 Ιουλίου. Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν κυρίως στην πρόθεση δημιουργίας ενός συστήματος/προτύπου για την τεκμηρίωση μουσικών γεγονότων ή παραστάσεων, όπως και του υλικού που πλαισιώνει και αποδεικνύει την τέλεση των γεγονότων αυτών (performance ephemera).

Στη διάθεση της ομάδας υπάρχει ένα πρώτο πλάνο με πεδία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για περιγραφή εκδηλώσεων, βασισμένο σε παρουσίαση που πραγματοποιήθηκε το 2018 με τίτλο “Building the Concerts Database: Textual Decomposition of Advertisements” από την Catherine Harbor. Μολονότι η παρουσίαση της Harbor επικεντρώνεται στη χρήση διαφημιστικού υλικού για την περιγραφή εκδηλώσεων, συζητήθηκε στις συναντήσεις η ευρύτητα των performance ephemera, τα οποία περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων κριτικές, οπτικοακουστικό υλικό, προγράμματα, αποδεικτικά λογιστηρίου, περιοδικό τύπο και προσωπικές καταθέσεις, έντυπες ή χειρόγραφες (ημερολόγια, επιστολές κτλ.).

Επιπλέον, διευκρινίστηκε πως η διαμόρφωση των σχετικών πεδίων αφορά στην περιγραφή εκδηλώσεων της δυτικής κλασικής μουσικής, αποκλείοντας μεταξύ άλλων εθνογραφικές προσεγγίσεις στην έρευνα άλλων πολιτισμών και εκδηλώσεων. Σε τεχνικό επίπεδο, συζητήθηκε η ανάγκη καταγραφής και των λανθασμένων αποδεικτικών (π.χ. λανθασμένη ημερομηνία σε μία διαφήμιση μουσικής παράστασης), ώστε να είναι δυνατή η σύνδεση με πηγές που έκαναν χρήση της πληροφορίας αυτής και να μην αποκλειστούν. Φυσικά, αδιαμφισβήτητη παραμένει η ανάγκη συνδεσιμότητας με τη χρήση αναγνωριστικών κωδικών (identifiers) και τη χρήση παραπομπών μεταξύ της λάθος και σωστής πληροφορίας.

Το υπό διαμόρφωση σύστημα είναι ανοιχτό στα μέλη του Study Group και σε εξωτερικούς συναδέλφους για περαιτέρω διαβούλευση (όποιος ενδιαφέρεται, μπορεί να επικοινωνήσει με την επικεφαλής της ομάδας, KatharineHogg- katharine@foundlingmuseum.org.uk). Η Katharine Hogg παρέπεμψε επίσης και στο άρθρο της Jasmine Darlington-Rielly, “Music ephemera within library collections: a review of the literature“, Journal of the Australian Library and Information Association vol. 68/2 (2019), το οποίο προσεγγίζει συνολικά την παρούσα βιβλιογραφία στο θέμα.

PIO PELLIZZARI (IASA VICE PRESIDENT), «HANDLING AND STORAGE OF AUDIO CARRIERS, A TUTORAL»

Ο αντιπρόεδρος της IASA (International Association of Sound Archives – Διεθνής Ένωση Οπτικοακουστικών Αρχείων), Pio Pellizzari, παρουσίασε τους βασικούς κανόνες φύλαξης και συντήρησης ηχητικού αρχείου σύμφωνα με τις αρχές που έχει θεσπίσει η IASA. Κανόνες που αφορούν συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας, ασφάλειας, αλλά και σωστής και ασφαλούς ψηφιοποίησης του υλικού. H παρουσίασή του είναι διαθέσιμη εδώ.

Στο πλαίσιο των δράσεων για την δημιουργία νέου χώρου του Αρχείου του Ωδείου Αθηνών, το Κέντρο Ερευνών και Τεκμηρίωσης του Ωδείου Αθηνών κάλεσε τον κ. Pellizzari και την ομάδα του να επισκεφθούν το Ωδείο την ερχόμενη σαιζόν (2019-2020) και να συζητήσουν θέματα σωστής φύλαξης του οπτικοακουστικού υλικού καθώς και για τη διδασκαλία σχετικών σεμιναρίων. Όσοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στα σεμινάρια αυτά (δωρεάν) μπορούν να επικοινωνήσουν στο stellakourmpana@gmail.com

SABINA BENELLI (TEATRO ALLA SCALA, MILAN) «BROADCASTING AND OCHESTRA LIBRARIES» (WORKING MEETING)

H ομάδα εργασίας που αφορά τις βιβλιοθήκες ραδιοφωνιών και ορχηστρών της IAML ασχολείται με ζητήματα σχετικά με τη λειτουργία και τα προβλήματα των βιβλιοθηκών αυτών με επικεφαλής την υπεύθυνη της βιβλιοθήκης της ορχήστρας της Σκάλας του Μιλάνου, Sabina Benelli. Στη συγκεκριμένη συνάντηση συζητήθηκαν ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων, η χρήση της τεχνολογίας σε συναυλίες (ηλεκτρονικές παρτιτούρες) καθώς και ειδικότερα θέματα, όπως ο δανεισμός υλικού που δεν μπορεί να δανειστεί, κτλ. Στο πλαίσιο της συνάντησης οργανώθηκε μια πολύ ενδιαφέρουσα επίσκεψη, μόνο για τα μέλη της ομάδας, στην Όπερα της Κρακοβίας, η οποία μετράει μόνο 10 χρόνια λειτουργίας.

Ως εκπρόσωπος του Αρχείου του Ωδείου Αθηνών, αλλά και του Ελληνικού παραρτήματος, η Στέλλα Κουρμπανά είναι πλέον μέλος αυτής της ομάδας. Όποιος ενδιαφέρεται για ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία αντίστοιχων βιβλιοθηκών, μπορεί να επικοινωνήσει στο stellakourmpana@gmail.com. Θα είχε νόημα να εξεταστούν και τα ελληνικά δεδομένα, και να συζητηθούν στο επόμενο συνέδριο της IAML στην Πράγα, τον Ιούλιο του 2020.

ROBERT COHEN (RIPM INTERNATIONAL CENTER, BALTIMORE), «REVISITING THE 3,350 MUSICAL ENGRAVINGS IN L’ILLUSTRATION (PARIS, 1833-99), SOME FORTY YEARS LATER OR A CAUSERIE ON CONVERTING A MONUMENT IN PRINT TO A DIGITAL OPEN ACCESS FORMAT»

Ο H. Robert Cohen, ένα από τα παλαιότερα μέλη της RIPM (Répertoire International dela Presse Musicale) παρουσίασε τη συλλογή από 3,350 γκραβούρες με μουσικό ενδιαφέρον που έχουν δημοσιευθεί στο παρισινό περιοδικό LIllustration και που μπορεί να αναζητήσει κανείς διαδικτυακώς στην ιστοσελίδα του RIPM. Η παρουσίαση είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για την Ελλάδα, καθώς και ο ελληνικός Τύπος του 19ου αιώνα βρίθει από αντίστοιχες απεικονίσεις και θα είχε νόημα να γίνει μια συγκριτική έρευνα.

STELLA KOURMPANA,«ATHENS CONSERVATOIRE ARCHIVES. A CONCISE HISTORY AND GENERAL OVERVIEW»

Η παρουσίαση αφορούσε ουσιαστικά την σύντομη ιστορία των έξι ετών που μετράει το Αρχείο του Ωδείου Αθηνών. Τα προβλήματα και τις δυσκολίες, αλλά και τις φοβερές εκπλήξεις που κρύβουν οι θησαυροί του αρχείου. Παράλληλα, και δεδομένης της απρόοπτης απουσίας του Χάρη Ξανθουδάκη, επιχειρήθηκε και μια παρουσίαση μέρους του υλικού αλλά και των πολλαπλών δράσεων του Αρχείου (εκθέσεις, συνέδρια, συναυλίες κτλ.) ώστε να δοθεί μια γενικότερη εικόνα. Αν και η παρουσίαση δεν διατίθεται ηλεκτρονικά, καθώς το υλικό της θα αποσταλεί για δημοσίευση στο περιοδικό της IAMLFontes, όσοι ενδιαφέρονται για μια συνοπτική παρουσίαση του Αρχείου του Ωδείου Αθηνών μπορούν να ανατρέξουν στην συμπληρωματική (στη βασική) περσινή ανάρτηση.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ – RÉPERTOIRE INTERNATIONAL DE LITTÉRATURE MUSICALE (RILM)

Ανακοίνωση της Barbara Dobbs Mackenzie (IAML Past-President, RILM International Center, The City University of New York)

Η περιεκτική ανακοίνωση της Barbara Dobbs Mackenzie για την εξέλιξη και επέκταση του RILM εν έτει 2019 απεικονίζει τις πολυσχιδείς δραστηριότητες του διεθνή φορέα, που αποσκοπούν στην ενίσχυση της έρευνας προς όφελος όχι μόνο της μουσικής επιστήμης, αλλά και όλων των τεχνών, καθώς και των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών.

Η γεωγραφική επέκταση του καταλόγου στη μουσική βιβλιογραφία της Νότιας Ασίας, η σημαντική αύξηση της πρόσβασης σε αρθρογραφία μουσικών περιοδικών με πλήρες κείμενο, η προσθήκη στην συλλογή εγκυκλοπαιδικών εκδόσεων πέντε νέων εγκυκλοπαιδιών μουσικών οργάνων, όπως και η βελτίωση και ενίσχυση του ευρετηρίου Index to Printed Music (βοήθημα ψηφιακής εύρεσης για την αναζήτηση μουσικών έργων που περιέχονται σε έντυπες συλλογές, σύνολα και σειρές) είναι ενδεικτικά του ρυθμού ανάπτυξης της πλατφόρμας. Σε εξέλιξη βρίσκονται η εργασία δημιουργίας χρηστοκεντρικού θησαυρού για ακριβέστερη αναζήτηση πληροφοριών και η επικαιροποίηση του MGG Online, κορυφαίας μουσικής εγκυκλοπαίδειας, σε δίγλωσση διεπαφή (Γερμανικά-Αγγλικά) και με προηγμένες δυνατότητες αναζήτησης και περιήγησης. Το συνημμένο φυλλάδιο, που μοιράστηκε στους συνέδρους, αναφέρεται εμπεριστατωμένα στις δράσεις του οργανισμού παρέχοντας εντυπωσιακά νούμερα που πιστοποιούν τα παραπάνω. Για περισσότερες πληροφορίες, βλ. rilm.org.

Τέλος, στην ιστοσελίδα της κεντρικής IAML μπορείτε να βρείτε τους συνδέσμους που θα σας οδηγήσουν στην αναλυτική παρουσίαση όλων των πληροφοριών γύρω από το συνέδριο της Κρακοβίας.