Τετάρτη 30 Απριλίου 2025, ώρα 6:30 μ.μ.
Εργαστήριο Μελέτης της Ελληνικής Μουσικής, του Τμήματος Μουσικών Σπουδών, ΕΚΠΑ
Νίκος Μαλιάρας – Καθηγητής, Διευθυντής του Εργαστηρίου || Τάσος Κολυδάς – Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό || Μαγδαληνή Καλοπανά – Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό || Βάλια Χριστοπούλου – Αποσπασμένη εκπαιδευτικός
ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ & ΨΗΦΙΑΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Το έργο του Εργαστηρίου Μελέτης της Ελληνικής Μουσικής εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της ιστορικής και συστηματικής μουσικολογίας, διατηρώντας παράλληλα σημαντικό υλικό για συγγενείς μουσικές παραδόσεις. Η συστηματική πρόσκτηση υλικού ξεκίνησε με την ψηφιοποίηση τεκμηρίων που περιλαμβάνονταν στη βιβλιοθήκη του Τμήματος Μουσικών Σπουδών και συνεχίστηκε με το πολύτιμο υλικό που συγκεντρώθηκε κατά τη διάρκεια ερευνητικών εργασιών σε επίπεδο προπτυχιακών, μεταπτυχιακών, διδακτορικών και μεταδιδακτορικών σπουδών. Το υλικό αυτό σταδιακά εμπλουτίζεται με σημαντικές δωρεές αρχείων από εξέχοντες μουσικολόγους, συνθέτες και ερευνητές. Αξιοσημείωτη είναι η διαρκώς αυξανόμενη προσφορά αρχείων από συνθέτες που αναγνωρίζουν τη σημασία του Εργαστηρίου ως θεματοφύλακα της εθνικής μουσικής κληρονομιάς, ενισχύοντας έτσι την τεκμηρίωση της σύγχρονης ελληνικής μουσικής δημιουργίας και διαμορφώνοντας ένα πολύτιμο corpus για τη μελλοντική έρευνα.
Η επιστημονική δραστηριότητα του Εργαστηρίου εδράζεται σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα οργάνωσης και ταξινόμησης του αρχειακού υλικού, με επίκεντρο το ψηφιακό αποθετήριο “Πολύμνια”. Η ενσωμάτωση του αποθετηρίου στην ευρύτερη ψηφιακή υποδομή του Πανεπιστημίου Αθηνών, με την εφαρμογή διεθνών προτύπων και προδιαγραφών διαλειτουργικότητας, επιφέρει ουσιαστικό μετασχηματισμό των καθιερωμένων ερευνητικών πρακτικών. Η εκπαιδευτική διάσταση αυτής της ψηφιακής μεταμόρφωσης αποτυπώνεται στην ανάπτυξη νέων παιδαγωγικών προσεγγίσεων και εργαλείων που υποστηρίζουν τη διδασκαλία σε όλους τους κύκλους σπουδών, διευρύνοντας τις δυνατότητες αλληλεπίδρασης με το υλικό. Παράλληλα, η διεπιστημονική προσέγγιση δημιουργεί γέφυρες μεταξύ της μουσικολογίας και επιστημονικών πεδίων όπως η βιβλιοθηκονομία και η πληροφορική, διαμορφώνοντας ένα συμμετοχικό μοντέλο παραγωγής και διάχυσης της γνώσης μέσω πολιτικών ανοιχτής πρόσβασης. Η μακροπρόθεσμη διατήρηση αυτού του ψηφιακού υλικού διασφαλίζεται μέσω τεχνολογιών ανοιχτού κώδικα, επεκτάσιμου σχεδιασμού και συστηματικών πολιτικών ασφαλείας, εξασφαλίζοντας την ακεραιότητα και προσβασιμότητα του υλικού ανεξάρτητα από τις μελλοντικές τεχνολογικές εξελίξεις.
Συντονισμός: Μυρτώ Οικονομίδου, Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής || Πρόεδρος Δ.Σ. Ελληνικού Παραρτήματος IAML.
Μετά τις ομιλίες θα ακολουθήσει συζήτηση.
- Διάρκεια δράσης: 60‘
- Η εκδήλωση στο Facebook
Για την παρακολούθηση δεν απαιτούνται ειδικές γνώσεις. Για οποιαδήποτε διευκρίνιση γράψτε μας στο iaml.greece@gmail.com.
Το Εργαστήριο Μελέτης της Ελληνικής Μουσικής ιδρύθηκε το 2016 στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών, της Φιλοσοφικής Σχολής, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΦΕΚ 441, 24/2/2016). Αποτελεί το μοναδικό Πανεπιστημιακό Εργαστήριο στην πρωτεύουσα με στόχο την υποστήριξη της Έντεχνης Ελληνικής Μουσικής. Μεταξύ των στόχων του περιλαμβάνεται η εξυπηρέτηση των επιστημονικών, ερευνητικών, διδακτικών, εκπαιδευτικών και καλλιτεχνικών αναγκών του Τμήματος Μουσικών Σπουδών. Επιδιώκεται η κάλυψη των διδακτικών και ερευνητικών αναγκών τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο σε ζητήµατα που αφορούν την επεξεργασία και εφαρµογή της ιστορικής και συστηµατικής μουσικολογικής μεθόδου, την παραγωγή μουσικολογικής γνώσης πάνω στο αντικείµενο της Ελληνικής Έντεχνης Μουσικής, τη διδασκαλία του διεπιστηµονικού θεωρητικού αντικειµένου του Εργαστηρίου και την περαιτέρω διασύνδεση του µε τη μουσική πρακτική. Τέλος, σημαντική παράμετρο της λειτουργίας του Εργαστηρίου, αποτελεί η ανάπτυξη συνεργασιών με άλλα ιδρύματα και φορείς, συμβάλλοντας έτσι στη διάχυση της γνώσης και στη δικτύωση της ακαδημαϊκής κοινότητας με τον ευρύτερο χώρο μελέτης και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο Νίκος Μαλιάρας είναι Καθηγητής Ιστορικής Μουσικολογίας και Διευθυντής του Εργαστηρίου Μελέτης της Ελληνικής Μουσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η επιστημονική του έρευνα εκτείνεται στην κοσµική µουσική και τα μουσικά όργανα του Βυζαντίου και την Ιστορία και της εργογραφίας της Νεοελληνικής Έντεχνης µουσικής. Έχει µελετήσει επίσης ιδιαίτερα το έργο των Μπαχ, Μπραµς, Σοπέν, Μέντελσον Ρ.Στράους και Στραβίνσκυ. Είναι διευθυντής της Χορωδίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Παιδικής Χορωδίας «Μανώλης Καλομοίρης», Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Μουσικολογικής Εταιρείας, Ιδρυτής και Πρόεδρος της Φιλαρμόνιας Ορχήστρας Αθηνών, Πρόεδρος της Αθηναϊκής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων, Γραμματέας του Συλλόγου «Μανώλης Καλομοίρης» και μέλος του Συλλόγου Φίλων της Μουσικής.
Ο Τάσος Κολυδάς διατελεί μέλος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών με την ιδιότητα του Εργαστηριακού-Διδακτικού Προσωπικού. Είναι διδάκτωρ μουσικολογίας, διπλωματούχος μεταπτυχιακών σπουδών πληροφορικής και κιθαριστής. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα στρέφονται γύρω από την έντεχνη ελληνική μουσική, την ψηφιακή διαχείριση πολιτισμικής κληρονομιάς και τις τεχνολογίες πληροφορίας και επικοινωνιών στην εκπαίδευση. Έχει διδάξει μαθήματα ιστορικής μουσικολογίας και ψηφιακής μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Έχει αναπτύξει διαδικτυακές εφαρμογές στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων και έργων ψηφιοποίησης πολιτιστικών συλλογών για το Πανεπιστήμιο Αθηνών, την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Ινστιτούτο Έρευνας Μουσικής Ακουστικής, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων κ.ά. Είναι μέλος της Ελληνικής Μουσικολογικής Εταιρίας, του Ελληνικού Παραρτήματος της IAML, του ΕΣΜΑ Carl Orff και της ΕΕΜΕ. Περισσότερες πληροφορίες: https://www.kolydart.gr/
Η Μαγδαληνή Καλοπανά υπηρετεί ως Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών/ΕΚΠΑ (Πτυχίο Μουσικών Σπουδών, 1998, ΕΚΠΑ· Διδακτορικό Δίπλωμα στη Μουσικολογία, 2008, ΕΚΠΑ· Μεταπτυχιακό στις Σπουδές στην Εκπαίδευση, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, 2021). Έχει λάβει τις ακόλουθες υποτροφίες: Κ. Παπαδάκη (1993-1998), ΙΚΥ (1999-2005), ΕΑΠ (2018), Κυβέλη-Χορν του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής (2023). Ως Μουσικολόγος έχει συνεργαστεί με τη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» (1996-1997), το Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (1998-2001, 2022), τη Γενική Γραμματεία Ολυμπιακών Αγώνων – Υπουργείο Πολιτισμού (2001-2003), το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (2020-2023) και τον Σύλλογο Φίλων της Μουσικής (υπότροφος Κυβέλη-Χορν 2023). Μέλος των συντακτικών επιτροπών των περιοδικών Πολυφωνία (2002) και Επιστημονική Επετηρίδα Κορινθίας (2020), κριτής του International Journal of Research and Innovation in Social Science (IJRISS, 2023) και αρθρογράφος του διαδικτυακού περιοδικού κριτικής Critics’ point (2021), διατελεί επίσης Επιμελήτρια του Αρχείου Δημήτρη Δραγατάκη, μέλος του ΔΣ της ΕΛληνικής Μουσικολογικής Εταιρείας και μέλος της Διεθνούς Μουσικολογικής Εταιρείας.
Πρόσφατα της απονεμήθηκε το βραβείο Τζίνα Μπαχάουερ-Νικολάου Δούμπα 2022 – Κατηγορία Μουσικολογικού Συγγράμματος (19.12.2022) για τη μονογραφία της Συστηματικός και Βιο-βιβλιογραφικός Κατάλογος Έργων Δημήτρη Δραγατάκη. Αθήνα: Νάκας, 2019.
Η Βάλια Χριστοπούλου είναι Διδάκτωρ μουσικολογίας (Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2009), πτυχιούχος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών καθώς και του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (ΕΚΠΑ). Σπούδασε πιάνο και ανώτερα θεωρητικά (Δίπλωμα πιάνου και Πτυχίο αρμονίας, Εθνικό Ωδείο, Πτυχίο αντίστιξης, Ωδείο Ατενέουμ). Ανέλαβε την επιστημονική επιμέλεια της έκθεσης ‘Γιώργος Σισιλιάνος. Ο συνθέτης στην πρωτοπορία της σύγχρονης μουσικής’ (Μουσείο Μπενάκη, 2007). Το 2011 εκδόθηκε το βιβλίο της Κατάλογος Έργων Γιώργου Σισιλιάνου (Panas Music). Συνέταξε το Λήμμα και τον Πλήρη Συστηματικό Κατάλογο Έργων του Γιώργου Σισιλιάνου για το Grove Music Online (2013). Πρόσφατα εκδόθηκε το κείμενό της ‘A selective appropriation: Yorgos Sicilianos between modernism and postmodernism’ στον συλλογικό τόμο Perspectives on Greek Musical Modernism (Routledge, 2025). Έχει λάβει μέρος σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά συνέδρια και έχει δημοσιεύσει άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά. Είναι μέλος της Ελληνικής Μουσικολογικής Εταιρείας. Έχει αναπτύξει καλλιτεχνική δραστηριότητα ως μέλος του συνόλου Open Score Project και του συνόλου WHI. Είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ. Από το 2022 εργάζεται ως αποσπασμένη εκπαιδευτικός στο Εργαστήριο Μελέτης της Ελληνικής Μουσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.